Opłaty drogowe Szwajcaria | Wszystko co musisz wiedzieć przed wyruszeniem w trasę

W Szwajcarii każdy kilometr dróg asfaltowych jest na bardzo wysokim poziomie. Szukasz informacji o tym, jakie opłaty drogowe obowiązują w Szwajcarii zarówno pojazdy osobowe, jak i ciężarówki? Nie wiesz jaką winietę wykupić dla swojego jednośladu lub przyczepy? A może zastanawiasz się, czym dokładnie charakteryzują się opłaty drogowe w Szwajcarii i jakie zmiany zaszły w ostatnim czasie? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.

Spis treści:

1. Jak działa szwajcarski system opłat drogowych?
2. Mapa opłat drogowych w Szwajcarii 
3. Opłaty drogowe Szwajcaria | pojazdy poniżej 3,5 t
4. Opłaty drogowe Szwajcaria | pojazdy ciężarowe (LVSA)
5. Jak opłacić LSVA w Szwajcarii?
6. Jak opłacić tunele w Szwajcarii?
7. Jak wykupić winiety w Szwajcarii offline?
8. Jakie dokumenty są potrzebne w Szwajcarii?
9. Strefy ekologiczne i zakazy wjazdu w Szwajcarii
10. Szwajcaria: Gdzie można odpocząć na trasie?
11. Mandaty w Szwajcarii

 Jak działa system opłat drogowych w Szwajcarii?

W Szwajcarii obowiązuje hybrydowy system poboru opłat drogowych. Oznacza to, że każdy pojazd poruszający się po szwajcarskich trasach musi mieć wykupioną dla siebie roczną winietę w postaci samoprzylepnej naklejki lub jej elektronicznego odpowiednika. Zakupione prawo przejazdu obowiązuje przez maksymalnie 14 miesięcy, począwszy od dnia zakupu do końca stycznia kolejnego roku.

W praktyce oznacza to, że każdy kierowca, który planuje korzystać z płatnych dróg, musi nabyć roczny dokument podróżny. Opłaty drogowe w Szwajcarii nie umożliwiają zakupu krótkiego okresu ważności dokumentu przejazdu (np. na 10 dni lub miesiąc).

Jednakże cały system działa na tych samych zasadach co w innych krajach Europy. Kontrole przeprowadzane są wyrywkowo, zarówno przez zautomatyzowany system monitoringu jak i wyposażone w specjalną aplikację patrole drogówki. Jeśli system opłat drogowych w Szwajcarii nie odnajdzie w bazie danych numeru twojego pojazdu - sprawa skończy się mandatem.

Nie każdy sobie zdaje sprawę, ale system winiet autostradowych działa w Szwajcarii w 1985 roku. Jest to pierwszy kraj na świecie, który wdrożył u siebie naklejki reprezentujące opłaty drogowe. Za utrzymanie sieci dróg i autostrad oraz ich rozbudowę przeważnie odpowiada szwajcarski Federalny Urząd Dróg (Astra). Warto jednak pamiętać, że znaczna część odpowiedzialności spoczywa również na gminach i kantonach. 

!! Warto wiedzieć: 1 grudnia 2023 r. dotychczasowy limit wagowy pojazdów w Austrii, zastąpiła technicznie dopuszczalną masę całkowitą (tzGm). To od niej teraz zależy kategoria opłat drogowych jaką masz obowiązek uiścić.

 Mapa opłat drogowych w Szwajcarii

Źródło: autobahnen.ch

 Opłaty drogowe Szwajcaria | pojazdy ≤ 3,5 t 

Na autostradach (w Szwajcarii z biało-zielonym oznakowaniem) istnieje obowiązek uiszczania opłat drogowych dla pojazdów silnikowych o dopuszczalnej masie całkowitej (DMC) do 3,5 tony. Samochody kempingowe oraz przyczepy nie wymagają winiety na szwajcarskich trasach wysokiej klasy.

Zamiast tego mają one obowiązek uiścić opłatę drogową za pojazd ciężki. Od 1 sierpnia 2023 roku wprowadzono jednak elektroniczne odpowiedniki winiet, co znacząco ułatwia proces zakupu oraz swobodę podróżowania.

Poniżej znajdziesz każdy wariant naklejki, możliwy od razu do zakupu: 

 Opłaty drogowe Szwajcaria | pojazdy ciężarowe >3,5 t (LSVA)

Na terenie Szwajcarii opłaty drogowe za przejazd pojazdem ciężarowym pobierane są w formie e-myta o wdzięcznej nazwie Leistungsabhängige Schwerverkehrsabgabe (LVSA). Co ciekawe, ten sam system obejmuje także Księstwo Lichtenstein. Jeżeli więc zrealizujesz odpowiednią opłatę, możesz spokojnie przemieszczać się po obydwu tych państwach bez obaw. Szwajcarskie e-myto należy płacić za wszystkie pojazdy i przyczepy, które:

• mają masę całkowitą powyżej 3,5 tony,
• są wykorzystywane do przewozu towarów,
• są licencjonowane w Szwajcarii i za granicą,
• poruszają się po szwajcarskiej sieci dróg publicznych.

LVSA to nic innego jak federalna opłata drogowa, zależna od masy całkowitej pojazdu, poziomu emisji spalin i przejechanych kilometrów, pobierana przez urządzenie pokładowe OBU. Wyjątek od LVSA stanowią samochody robocze o DMC powyżej 3,5 tony, ponieważ nie podlegają one opłacie drogowej za pojazdy ciężkie. Operatorem szwajcarskiego systemu płatności jest Toll4Europe.

 Jak działa szwajcarskie OBU?

Montowane na przedniej szybie pojazdu, urządzenie pokładowe wykorzystuje technologię GPS jak i GSM do śledzenia oraz identyfikacji współrzędnych geograficznych twojego pojazdu. To umożliwia precyzyjne śledzenie trasy, co następnie ułatwia naliczanie opłat drogowych.

OBU działa samodzielnie, sygnalizując to za pomocą świecącej się zielonej lampki kontrolnej. Podczas podróży urządzenie pokładowe OBU musi być cały czas włączone, nawet jeśli obszar, który aktualnie przemierzasz nie jest płatny. 

Szwajcarskie urządzenia pokładowe można nabyć wyłącznie u przedstawicieli firm Axxes i Telepass. Warto także wiedzieć, że dopóki urządzenie OBU znajduje się na terenie Szwajcarii, nie można wprowadzać żadnych zmian w szwajcarskiej umowie dotyczącej opłat drogowych. 

!! Pamiętaj: Użytkowanie i rejestracja urządzenia OBU T4E dotyczy TYLKO pojazdów niezarejestrowanych w Szwajcarii. Partner biznesowy musi zweryfikować ten warunek przed zamówieniem usługi CHIsv dla pojazdu.

 Jak opłacić szwajcarskie myto (LSVA)? 

System opłat drogowych w Szwajcarii sięga 1985 roku i oferuje dwie standardowe metody płatności: Pre-paid i Post-paid. Oznacza to, że należności na szwajcarskich autostradach możesz opłacić „po fakcie″ – za pośrednictwem jednostki pokładowej (OBU) lub wykupując jednorazowy bilet przejazdu.

Różnica polega tutaj na tym, że urządzenie samodzielnie zlicza przebyte kilometry i oferuje swobodę. Winieta jednorazowa wiąże się z wieloma ograniczeniami, ponieważ uprawnia Cię do przejazdu jedynie wyznaczonymi drogami w określonym czasie. 

Szwajcarskie opłaty drogowe dla pojazdów ciężarowych zależą od masy całkowitej, poziomu emisji spalin oraz liczby przejechanych kilometrów. System ten obowiązuje zarówno w Szwajcarii jak i Księstwie Liechtensteinu. Poniżej znajdziesz aktualne stawki opłat drogowych dla pojazdów o wadze przekraczającej 3,5 t:

*(wł. centesimo „ct″ – setne części franka)

!! Warto wiedzieć: Na terenie Szwajcarii obowiązuje *10% zniżki dla pojazdów ciężarowych z zamontowanym filtrem cząstek stałych, które spełniają próg emisji Euro 4 (0,02 g/kWh).

 Jak opłacić tunele w Szwajcarii?

Zgodnie z danymi udostępnianymi przez szwajcarski portal autobahnen.ch, najczęściej użytkowanymi autostradami na terenie Szwajcarii są trasy A1 oraz A2. Warto mieć jednak na uwadze, że na niektórych odcinkach obowiązują dodatkowe, jednorazowe opłaty drogowe tak jak np. w tunelach łączących Szwajcarię z Włochami.

Przykłady? Proszę bardzo! 

Wielki Tunel św. Bernarda został otwarty jeszcze w 1964 roku, a jego długość sięga niemal 6 km i łączy szwajcarską miejscowość Bourg-Saint-Pierre z włoską Saint-Rhémy-en-Bosses. Opłaty drogowe za przejazd tym tunelem można dokonać zarówno gotówką, kartą płatniczą jak i kartami paliwowymi. W tunelu św. Bernarda obowiązują następujące kategorie pojazdów:

Opłaty drogowe Szwajcaria
Tunel Munt la Schera

Wielki Munt la Schera ma długość ponad 3km i łączy szwajcarskie Zernez z włoskim Livigno. Płatności za przejazd tym odcinkiem również można dokonać gotówką, kartą debetową lub kredytową, kartami paliwowymi oraz przez internet. Ruch w tunelu odbywa się wahadłowo, co 15 minut i różni się w zależności od dnia tygodnia. Kupując bilet przez internet można zaoszczędzić około 30zł. Średnia cena biletu wynosi ok. €24.

Sprzedaż biletów online na podróż w jedną stronę lub w obie strony jest ograniczona do następujących kategorii:

1. Samochody do 9 miejsc,
2. Motocykle,
3. Przyczepy kempingowe.

Bilety na wszystkie pozostałe kategorie pojazdów można nabyć wyłącznie w kasie Punt dal Gall, a nie online. Dokumenty zakupione online można okazać na papierze lub w formie cyfrowej z urządzenia mobilnego (smartfon, tablet). Przy zakupie biletów konieczne jest jedynie podanie daty przyjazdu.

 Jak opłacić winiety w Szwajcarii offline?

Dzięki zachowaniu hybrydowego systemu poboru opłat drogowych, szwajcarskie winiety w formie naklejki można obecnie kupić zarówno na przejściach granicznych, sklepach, bankach, stacjach benzynowych jak i urzędach pocztowych. Przygraniczne punkty sprzedaży szwajcarskich naklejek rozpoznasz dzięki charakterystycznym szyldom o wdzięcznej nazwie „Change 24/24”. 

Oficjalnym środkiem płatniczym jest frank szwajcarski (CHF). Euro jest jednak powszechnie przyjmowane, zwłaszcza w miejscowościach turystycznych, czy popularnych punktach wzdłuż tras A1 oraz A2. Reszta wydawana jest z reguły we frankach szwajcarskich wg kursu z danego dnia (1 EUR = ok. 1,20 CHF). W wielu miejscach ceny podawane są zarówno we frankach, jak i w euro.

Opłaty drogowe Szwajcaria
Wyjątki 

Po uprzednim złożeniu wniosku do Federalnego Urzędu Celnego i Bezpieczeństwa Granic o zwolnienie z obligatoryjnych opłat drogowych w Szwajcarii mogą ubiegać się także pojazdy wykorzystywane do celów humanitarnych, non-profit lub niekomercyjnych. Co więcej, na specjalne warunki oraz zniżki dotyczą transportu drewna, mleka luzem, jak i zwierząt hodowlanych. Jak widać, co kraj to obyczaj.

Z obligatoryjnego podatku zwolnione są następujące pojazdy:

• z napędem elektrycznym (np. Tesla, BMW iX, Volvo EX30 itp.),
• państwowe i wojskowe,
• używane do koncesjonowanego transportu osób,
• rolnicze (zielone tablice rejestracyjne),
• nielicencjonowane z tablicami rejestracyjnymi dealerów (z wyjątkiem pojazdów przeznaczonych na eksport),
• do nauki jazdy, (dopóki są używane do celów szkolnych i są licencjonowane dla zatwierdzonej szkoły jazdy),
• kombatanckie i zabytkowe, które są oznaczone jako takie w licencji pojazdu,
• do przewozu osób i towarów używane przez przemysł samochodowy oraz cyrki.

Opłaty drogowe to nie tylko winiety! Poniżej znajdziesz informacje na temat parkowania, noclegu, a także zapoznaj się z aktualną tabelą cen szwajcarskich mandatów.  

 Parkowanie na terenie Szwajcarii

Podobnie jak w innych krajach Europy Zachodniej, parkingi płatne to w Szwajcarii zwykła codzienność. Nawet będąc gościem hotelowym, możesz spotkać się z dodatkowymi opłatami za miejsce parkowania. W Szwajcarii istnieją dwa rodzaje parkomatów: jeden, gdzie wpisujesz numer miejsca swojego postoju oraz drugi, gdzie płacisz za określony czas i otrzymujesz karteczkę do umieszczenia za szybą.

Zazwyczaj korzystając ze szwajcarskich miejsc postojowych należy liczyć się z wydatkiem od 10 do 50 CHF za dzień. Parkowanie w większych miastach jest oczywiście droższe, miejscami sięgając nawet 4 CHF za godzinę. Zanim jednak zdecydujesz się gdziekolwiek zostawić swój pojazd, koniecznie zapoznaj się ze specjalnym podziałem oznaczeń obowiązującym w Szwajcarii:

1. Białe strefy bez numeracji: Parkowanie jest bezpłatne i nieograniczone czasowo,
2. Białe strefy z numeracją: Miejsce płatne w określonych godzinach (najczęściej w dni robocze 8:00 – 11:30, a potem 14:30 – 18:00). Czas parkowania na nich jest ograniczony.
3. Niebieskie strefy: Miejsce bezpłatne, ale z ograniczeniem czasowym. Zazwyczaj do 90 minut. Wymagane jest posiadanie niebieskiego kwitu poświadczającego godzinę zajęcia parkingu.
4. Czerwona strefa: Obszary bezpłatnego postoju ale z ograniczeniem czasowym do 15 godzin. Czerwony kwit również jest niezbędny.
5. Żółta strefa: Parkowanie jest zakazane.

Parkingi wielopoziomowe oraz podziemne w Szwajcarii działają identycznie do tych w Polsce. Najpierw kupujesz bilet przy wjeździe, a następnie używa biletu do wyjazdu. Takie parkingi są płatne, nielimitowane czasowo i często droższe od parkowanie na ulicy. Parkowanie w strefach mieszkalnych dla odwiedzających oznaczonych jako „Visiteurs″ może wymagać umieszczenia karteczki z nazwiskiem osoby gości na desce przy przedniej szybie.

!! Warto wiedzieć: Notoryczne parkowanie tego samego, niezarejestrowanego samochodu na terenie osiedla może prowadzić do problemów z zarządcą budynku.

 System stref ekologicznych i zakazy wjazdu w Szwajcarii

W Szwajcarii, podobnie jak we Francji, istnieje system stref ekologicznych oparty na kolorowych naklejkach ekologicznych. Ma on na celu poprawę jakości powietrza w dużych i zatłoczonych obszarach miejskich. Obszar ekostrefy obejmuje całe miasto Genewa oraz część przyległych gmin, takich jak Carouge, Cologny, Lancy i Vernier. Naklejki Stick'Air są obowiązkowe dla wszystkich rodzajów pojazdów, od poniedziałku do niedzieli w godzinach 6 rano - 10:00 po południu.

Dodatkowo, w niektórych górskich kurortach w Szwajcarii obowiązuje całkowity zakaz poruszania się samochodami. Ograniczenie to obowiązuje obecnie w 9 miejscowościach, gdzie dostęp zazwyczaj jest możliwy jedynie za pomocą kolei linowej, transportu publicznego lub kolejki.

 Gdzie można odpocząć na trasie?

Nie każdy wie, ale na terenie Szwajcarii istnieje całkowity zakaz noclegu poza wyznaczonymi miejscami np. na parkingach przy autostradach. Za złamanie tego zakazu grożą dotkliwe mandaty. Każdy kanton ma specjalnie wyznaczone miejsca na wypoczynek dla kierowców. Wzdłuż autostrad znajduje się łącznie 49 miejsc postojowych. Najwięcej z nich znajduje się na autostradzie A1 (18), a zaraz za nią na autostradzie A2 (12). 

Wśród wczasowiczów szczególnym uznaniem cieszą się przystanki Teufengraben i St. Margrethen. Miejsca postojowe w Szwajcarii często wyróżniają się również pięknymi widokami, szczególnie na północy Alp. Pod tym linkiem znajduje się aktualna lista punktów wypoczynkowych dla kierowców w Szwajcarii. 

 Mandaty w Szwajcarii

Szwajcarzy bardzo skrupulatnie podchodzą do przestrzegania wszelkich przepisów, zarówno tych drogowych jak i transportowych. Drogówka w Szwajcarii jest dość bezkompromisowa. Nie ma sensu z nimi negocjować, ponieważ ryzykujesz jedynie wyższą grzywną.

Grzywny są najczęściej możliwe do opłacenia na miejscu w biurze funkcjonariusza policji. Mandat kredytowy możesz otrzymać tylko, jeśli masz w Szwajcarii meldunek. W związku z tym, że stawki mandatów są bardzo wysokie, zawsze warto mieć przy sobie dodatkową gotówkę. 

W przeciwieństwie do mandatów za przekroczenie dopuszczalnej prędkości, system nakładania mandatów jest prosty – opłata za brak winiety wynosi 200 CHF oraz obligatoryjne kolejne 40 CHF za natychmiastowo opłacenie właściwego dokumentu (łącznie ok. 1200 PLN). 

W przypadku wyższych kwot możesz złożyć jakąś formę gwarancji lub umówić się z policjantem na płatność kartą. Za popełnienie jeszcze większych wykroczeń grozi zakaz prowadzenia pojazdów oraz utrata prawa jazdy. Jak zawsze zalecamy ostrożną jazdę.

Więcej informacji znajdziesz w artykule: Mandaty w Szwajcarii »

Podsumowanie

Szwajcaria stosuje prosty system opłat drogowych. Pobór należności odbywa się poprzez dwa systemy: e-winiety oraz e-myto (LVSA), za które w obydwu przypadkach odpowiada szwajcarski Federalny Urząd Dróg (Astra). Opłaty drogowe muszą uiścić zarówno motocykle, auta osobowe jak i przyczepy. 

W przypadku pojazdów o DMC powyżej 3,5 t dostępne są dwie formy płatności: pre-paid oraz post-paid. Nie zależnie jednak od Twojego wyboru, wszystkie ciężarówki, autobusy, czy tiry muszą mieć na pokładzie zainstalowane urządzenie pokładowe OBU. Szwajcaria stosuje wiele nietypowych rozwiązań, dlatego jeżeli masz do nas jakieś pytania, zarówno przed jak i po zakupie winiety skontaktuj się z nami.

Jesteśmy tu by pomagać!

~redakcja Winiety-Online.pl